Op onerstaande zit rechts Grace v.d. Berg, zij heeft deze geschiedenis (levensverhaal) over Hendrik Willem Beernink geschreven. wij hebben haar ontmoet in 1992 tijdens ons bzoek a.d. Beernink Farm in IOWA.
Beernink, Hendrik W. & Wilhelmina Heideman
BEERNINK, HEIDEMAN, NIJLAND
Posted By: Wilma J. Vande Berg - volunteer (email)
Date: 2/2/2021 at 08:27:14
Beernink, Hendrik W. & Wilhelmina B. Heideman
This Beernink Biography was taken from the 1991 Sioux Center
Centennial Book page 227 submitted by Donna Beernink. Transcribed for Bios by
Wilma J. Vande Berg.
Mr. and Mrs. H. W. Beernink were among the first settlers in the
Sioux Center area. Hendrik Willem Beernink was born in Wisch, Gelderland, The
Netherlands, on October 17, 1842, the son of Sevrien and Hendrijna (Nijland)
Beernink. In 1856, the family moved to De Heurne, Dinxperlo, into a home called
‘Harmenhuis”. Hendrik and his brother Hendrik Jan left Dinxperlo for the United
States in May of 1866 and then returned to The Netherlands together.
Hermina Bernhardina (or Berendiena), later called Wilhelmina,
was born December 19, 1842 to Theodor Johann (also known as Derk Jan) and
Adelheid (also known as Aaltjen) Tieltjes Heideman in Suderwick, Germany. In
1862, Wilhelmina or the entire family moved to Dinxperlo, directly across the
border. Wilhelmina worked as a governess in The Netherlands before her
marriage.
Hendrik W. and Wilhemina B. were married in Dinxperlo on May 28,
1868 and emigrated to the United States in June of 1868, settling in Alto. Wisconsin.
It was there that their two eldest children were born Simon on September 11,
1868, and Johan (John) on April 22, 1871. Hendrik had been a tailor in The
Netherlands and continued this trade in Alton sometime going to homes to sew
and often working for .30 cents a day.
Hearing about homestead land available in Iowa, the Beernink
family traveled by train to Alton, Iowa in the late 1871 or early 1872 and
settled on a farm in section 8 of West Branch township, 1 mile south and ¾ mile
west of ‘Old Town’ Sioux Center. It was on this homestead that 6 more children
were born; Ella on November 4, 1873; Hendrik (Henry) Jan on September 4, 1875;
Rubert (Rueben) on January 3, 1878; Hendrika (Hattie) on Dec 26, 1879; Gerrit
on Dec 8, 1881; and Johanna on February 18, 1885, 4 year old Gerrit died on
March 13, 1886 after falling from a hay loft doorway onto the ground below.
The Beernink’s first home was a sod dugout which Hendrik built
while Wilhelmina and the two boys boarded at the Van Wechel home in Orange
City. Hendrik crossed the prairie with a team of oxen to the Rock River, a
distance of about 13 miles, to cut trees for the thatched roof of the dugout,
which was then covered with sod. Fuel was also brought from the Rock River, the
men starting out at midnight with a team of oxen pulling a wagon and then
returning the next night with trees, some quite green so they would burn
longer. Buffalo ‘chips’ and prairie hay ‘twists’ were also used for fuel.
One wintry day the thatched roof of the sod hut caught fire and the
hut burned down, leaving the family homeless. They were offered refuge with the
Johan D. Wandscheer family (their neighbor ½ mile away until their home was
repaired the following spring. The family was fortunate to have stored a supply
of potatoes and a butchered hog in their root cellar; these were shared with
the Wandscheers.
The second home was built on the line between the homestead and
an 80 acre ‘Tree Claim’ adjoining the homestead, Not having the money for the
required tree plantings and other improvements, the Beerninks sold the claim to
a neighbor for $1. Per acre and a cow. Later a frame house was built of
cottonwood, but when the wood dried, it shrank so badly that great cracks were
left in the walls and ceilings. Snowdrifts would cover the floors and beds at
times, causing the family to long for their warm sod hut. The two feather beds
Wilhelmina had brought with her from the Netherlands were, she said, what kept
them from freezing to death!
The decade of the 1870’s brought the ‘grass hopper plague’.
Swarms of grasshoppers darkened the sky and settled to devour everything in
sight. Three years of this plague left the settlers with scant fare, but a good
crop the fourth year brought 100 bushels of wheat which was sold for a $1 a
bushel. That year the Beerninks, having gone by ‘sun time’ since their arrival
in the States, bought their first clock, a real luxury to them.
Some years later the Beerninks built a new house on the farm
where they lived until retiring to a new house in Sioux Center in 1899, at
which time their son Simon and his wife Jessie moved to the homestead. ( The
farm home burned down in September of 1979, 10 months after Simon’s son William
and his wife Johanna had moved out of it into an apartment at the New
Homestead).
The Beernink Family were members of the Frist Reformed Church in
Sioux Center, but before that church was organized and built they walked to
mid- week services held in a rural school house 2 miles east of Sioux Center.
Those services were led by Rev. S. Bolks of Orange City. Later the family
transferred their membership to Central Reformed church in Sioux Center.
The Beerninks always had a large garden, raising almost every
kind of vegetable as well as watermelon, muskmelon, and citron. They also had
gooseberry and currant bushes and beautiful rose bushes. Vegetables such as
sauerkraut, cut beans, and cucumbers were all salted down and stored in 3-20
gallon stone crocks. Pork was also salted down or fried, covered with lard, and
stored in crocks. Potatoes were stored in bins, in cellar or cave, as were
cabbages, which hung from rafters, heads down. Carrots were stored in soil in
crocks, No garden seeds were available in stores, so the family selected and
dried the choicest ears of corn and all kinds of vegetable seeds for the next
year’s plantings. Eggs were often stored in oats for the winter in air tight
pails which were gently tuned upside down from time to time to keep the egg
yolks centered. Later on when times were better, three or four barrels of
apples were bought in the fall and stored in the cellar, and every evening each
one in the family enjoyed an apple.
One of the highlights of this time was the laying of the
railroad track and the coming of the train, ca. 1889. The working crew, who
spoke a different language, lived in tents along the road, east of the Beernink
home. The youngest daughter Johanna, finally got up enough nerve to get
acquainted with the worker’s children and enjoyed playing with them. Sometimes
they would gather milkweed pods, which their mothers would use tor stuffing
pillows.
Hendrik loved to travel. In 1900 he took a trip to the
Netherlands and later traveled through almost every state in the Union. He
attended several World Fairs, and spent several winters in Mexico, Florida and
other warm climates. Denver and other large cities were also visited by him.
Hendrik died Jun 8, 1925 at the age of 82 years. Wilhelmina died
on September 22, 1932 at the age of 89 years. Both are buried in Memory Gardens
Cemetery in Sioux Center.
Simon married Johanna Jacoba (Jessie) Van Berkum (May 15, 1879 –
January 8, 1958), on June 24, 1898. They had 5 children Mabel Mrs.John G. Vande
Berg; Grace Mrs. Douwe Vander Berg; Esther Mrs. G. Neal Schoep, William S., and
Ella Mrs. Gerrit J. Vande Berg, Simon died April 2, 1956. The story of this
family appears separately In the Sioux Center Centennial book.
John married Jennie Roos (July2, 1877 – May 16, 1945) on June
16, 1892. They had 6 children Helen Mrs. Gerrit W. Hulstein, Alice, Andrew,
Harold, Dorothy Mrs. Joseph McCormick, and Gilmore. John died July 19, 1940.
The story of this family also appears separately in the Sioux Center Centennial
book.
Ella married Henry De Mots (Feb 20, 1869 – August 1, 1911) on
August 25, 1892. They had 5 children. Maude born February 25, 1893, married
Eugene Edwards (December 6, 1886-February 16,1971) on April 20, 1923, and died
December 28, 1969 in Downey California. William E., born October 6, 1896,
married Marie Mettendorf (November 5, 1896-Sept 25, 1986) in May 1921 and died
November 14, 1962 in Long Beach California. Gilbert born March 11. 1900, died
in 1903. Lawrence Aaron Bob, born February 24, 1902 married Gladys Ijhorst
August 8, 1904 in July 1929. Bob lives in a rest home in Redding, California
and Gladys lives in Tacoma, Washington. Leona Johanna, born May 30, 1905
married Benjamin Nicholson (April 28, 1898 – March 16, 1965). Her second
marriage was to Austin V. Davis (September 8, 1903 – January 30, 19075) on
December 23, 1950. Leona lives in Burbank Califonia. Ella Beernink De mots died
May 10, 1948.
Henry remained single. As a young man he worked in the livery
barn owned by his brother in law Henry De Mots and also lived in the home of
Henry and Ella for many years. When his father died, Henry went to live with
his mother, and when she became ill, Henry’s sister and husband, George and
Johanna Siemen, moved in with Henry and his mother. Henry remained with the
Siemans until his death on July 10, 1963.
Reuben married Katherine De Gooyer (March 19, 1885-January 4,
1944) on March 10, 1904. They had 2 children. Harold W. born April 28, 1910
married Marie Mouw born November 25, 1910, in December 1936, and died Dec 6,
1978. Marie lives in Woodland, California. William R. born November 22, 1918,
married Esther De Boer (February 2, 1920 – Dec 7, 1968) on September 18, 1944,
and died on April 25, 1987. Reuben died December 19, 1951.
Hattie Married Gerrit Ellerbroek (November 16, 1881-October 18,
1950) on June 29, 1904. They had 2 children: Vernon and Willmer. Hattie died
April 29, 1959. The story of this family appears separately in the Sioux Center
Centennial book.
Johanna married George D. Siemen (November 10 1881 – Jul 2,
1971) on December 31, 1907. They had 2 children. Vivian, born July 9, 1911,
married Andrew George of Waterloo, Iowa on July 9, 1938 and died October 3,
1983. Myron ‘Mike’ , born September 3, 1913, married Marion Holden of White,
South Dakota on Jan 3, 1937, and died February 17. 1981. Marian lives in Sun
City AZ Johanna Beernink Siemen died November 20, 1968.
Sioux Biographies maintained
by Linda Ziemann.
WebBBS 4.33 Genealogy Modification Package by WebJourneymen
|
[ Return to Index ] [ Read Prev Msg ] [ Read Next Msg ] |
Beernink, Hendrik W. & Wilhelmina B. Heideman
Deze biografie van Beernink is afkomstig
uit het Sioux Center Centennial Book uit 1991, pagina 227, ingediend door Donna
Beernink. Getranscribeerd voor Bios door Wilma J. Vande Berg.
De heer en mevrouw H.W. Beernink
behoorden tot de eerste kolonisten in het Sioux Center-gebied. Hendrik Willem
Beernink werd op 17 oktober 1842 geboren in Wisch, Gelderland, Nederland, als
zoon van Sevrien en Hendrijnna (Nijland) Beernink. In 1856 verhuisde het gezin
naar De Heurne, Dinxperlo, naar een huis genaamd 'Harmenhuis'. Hendrik en zijn
broer Hendrik Jan vertrokken in mei 1866 vanuit Dinxperlo naar de Verenigde
Staten en keerden vervolgens samen terug naar Nederland. Hermina Bernhardina
(of Berendiena), later Wilhelmina genoemd, werd op 19 december 1842 geboren als
dochter van Theodor Johann (ook bekend als Derk Jan) en Adelheid (ook bekend
als Aaltjen) Tieltjes Heideman in Suderwick, Duitsland. In 1862 verhuisde
Wilhelmina, of het hele gezin, naar Dinxperlo, direct over de grens. Wilhelmina
werkte vóór haar huwelijk als gouvernante in Nederland. Hendrik W. en Wilhemina
B. trouwden op 28 mei 1868 in Dinxperlo en emigreerden in juni 1868 naar de
Verenigde Staten, waar ze zich vestigden in Alto, Wisconsin. Daar werden hun twee
oudste kinderen geboren, Simon, op 11 september 1868. 1868, en Johan (John) op
22 april 1871. Hendrik was kleermaker in Nederland en zette dit beroep voort in
Alton, waar hij soms bij mensen thuis ging naaien en vaak voor 0,30 cent per
dag werkte. Toen de familie Beernink hoorde over de beschikbare landbouwgrond
in Iowa, reisde ze eind 1871 of begin 1872 per trein naar Alton, Iowa, waar ze
zich vestigden op een boerderij in sectie 8 van West Branch Township, 1 mijl
ten zuiden en ¾ mijl ten westen van 'Old Town' Sioux Center. Op deze boerderij
werden nog 6 kinderen geboren: Ella op 4 november 1873; Hendrik (Henry) Jan op
4 september 1875; Rubert (Rueben) op 3 januari 1878; Hendrika (Hattie) op 26
december 1879; Gerrit op 8 december 1881; en Johanna op 18 februari 1885, de
4-jarige Gerrit overleed op 13 maart 1886 nadat hij uit de deuropening van een
hooizolder op de grond was gevallen. Het eerste huis van de Beerninks was een
zodenhut die Hendrik bouwde terwijl Wilhelmina en de twee jongens inwoonden bij
de familie Van Wechel in Orange City. Hendrik stak de prairie over met een span
ossen naar de Rock River, een afstand van ongeveer 20 kilometer, om bomen te
kappen voor het rieten dak van de hut, dat vervolgens werd bedekt met zoden.
Brandstof werd ook aangevoerd vanuit de Rock River; de mannen vertrokken om
middernacht met een span ossen die een wagen trokken en keerden de volgende
nacht terug met bomen, waarvan sommige behoorlijk groen waren zodat ze langer
zouden branden. Buffalo 'chips' en prairie hooi 'twists' werden ook gebruikt
als brandstof. Op een winterdag vatte het rieten dak van de zodenhut vlam en
brandde de hut af, waardoor het gezin dakloos werd. Ze kregen onderdak
aangeboden bij de familie Johan D. Wandscheer (hun buurman op een halve mijl
afstand) totdat hun huis het volgende voorjaar was gerepareerd.Het gezin had
het geluk een voorraad aardappelen en een geslacht varken in hun kelder te
hebben opgeslagen; deze werden gedeeld met de Wandscheers. Het tweede huis werd
gebouwd op de grens tussen de hoeve en een aangrenzende 'Tree Claim' van 80
acre. Omdat ze geen geld hadden voor de benodigde aanplant van bomen en andere
verbeteringen, verkochten de Beerninks de claim aan een buurman voor $1 per
acre en een koe. Later werd er een houten huis van populierenhout gebouwd, maar
toen het hout droogde, kromp het zo erg dat er grote scheuren in de muren en
plafonds ontstonden. Sneeuwduinen bedekten soms de vloeren en bedden, waardoor
het gezin verlangde naar hun warme plaggenhut. De twee veren bedden die Wilhelmina
uit Nederland had meegenomen, waren, zei ze, wat hen voor de dood had behoed!
In de jaren 1870 kwam de 'sprinkhaanplaag' opzetten. Zwermen sprinkhanen
verduisterden de lucht en streken neer om alles wat ze tegenkwam op te eten.
Drie jaar van deze plaag lieten de kolonisten met weinig voedsel achter, maar
een goede oogst in het vierde jaar bracht 100 bushels tarwe, die voor $1 per
bushels verkocht werd. Dat jaar kochten de Beerninks, die sinds hun aankomst in
de Verenigde Staten 'zonnetijd' hadden aangehouden, hun eerste klok, een ware
luxe voor hen. Enkele jaren later bouwden de Beerninks een nieuw huis op de
boerderij waar ze woonden tot ze in 1899 met pensioen gingen in een nieuw huis
in Sioux Center. Toen verhuisden hun zoon Simon en zijn vrouw Jessie naar de
boerderij. (De boerderij brandde af in september 1979, tien maanden nadat
Simons zoon William en zijn vrouw Johanna waren verhuisd naar een appartement
in de New Homestead.) De familie Beernink was lid van de Frist Reformed Church
in Sioux Center, maar voordat die kerk werd opgericht en gebouwd, liepen ze
naar de diensten halverwege de week, die werden gehouden in een schoolgebouw op
het platteland, drie kilometer ten oosten van Sioux Center. Deze diensten
werden geleid door dominee S. Bolks uit Orange City. Later werd het gezin lid
van de Central Reformed Church in Sioux Center. De Beerninks hadden altijd een
grote tuin en verbouwden bijna alle soorten groenten, waaronder watermeloen,
muskusmeloen en citroen. Ze hadden ook kruisbessen- en aalbessenstruiken en
prachtige rozenstruiken. Groenten zoals zuurkool, snijbonen en komkommers
werden allemaal gezouten en bewaard in stenen vaten van 11 tot 75 liter.
Varkensvlees werd ook gezouten of gebakken, bedekt met reuzel en in vaten
bewaard. Aardappelen werden in bakken bewaard, in kelders of grotten, net als
kool, die met de kop naar beneden aan de spanten hing. Wortels werden in aarde
in vaten bewaard. Er waren geen tuinzaden verkrijgbaar in de winkels, dus
selecteerde en droogde de familie de beste maïskolven en allerlei soorten
groentezaden voor de aanplant van het volgende jaar. Eieren werden vaak in
haver bewaard voor de winter in luchtdichte emmers die van tijd tot tijd
voorzichtig werden omgekeerd om de eidooiers in het midden te houden. Later, toen
de tijden beter waren, werden er in de herfst drie of vier vaten appels gekocht
en in de kelder opgeslagen. Iedere avond genoot ieder gezinslid van een appel. Een
van de hoogtepunten van deze tijd was de aanleg van de spoorlijn en de komst
van de trein, rond 1889. De werkploeg, die een andere taal sprak, woonde in
tenten langs de weg, ten oosten van het huis van Beernink. De jongste dochter
Johanna had eindelijk genoeg lef om kennis te maken met de kinderen van de
arbeiders en speelde graag met hen. Soms verzamelden ze peulen van zijdeplant,
die hun moeders gebruikten als vulling voor kussens. Hendrik hield van reizen.
In 1900 maakte hij een reis naar Nederland en reisde later door bijna alle
staten van de Unie. Hij bezocht verschillende wereldtentoonstellingen en bracht
verschillende winters door in Mexico, Florida en andere warme klimaten. Ook
Denver en andere grote steden werden door hem bezocht. Hendrik overleed op 8
juni 1925 op 82-jarige leeftijd. Wilhelmina overleed op 22 september 1932 op
89-jarige leeftijd. Beiden zijn begraven op de Memory Gardens Cemetery in Sioux
Center. Simon trouwde met Johanna Jacoba (Jessie) Van Berkum (15 mei 1879 - 8
januari 1958), op 24 juni 1898. Ze kregen 5 kinderen Mabel Mrs.John G. Vande
Berg; Grace Mrs. Douwe Vander Berg; Esther Mrs. G. Neal Schoep, William S., en
Ella Mrs. Gerrit J. Vande Berg, Simon stierf op 2 april 1956. Het verhaal van
dit gezin verschijnt apart in het Sioux Center Centennial boek. John trouwde
met Jennie Roos (2 juli 1877 - 16 mei 1945) op 16 juni 1892. Ze kregen 6
kinderen Helen Mrs. Gerrit W. Hulstein, Alice, Andrew, Harold, Dorothy Mrs.
Joseph McCormick en Gilmore. John stierf op 19 juli 1940. Het verhaal van dit
gezin verschijnt ook apart in het Sioux Center Centennial boek. Ella trouwde op
25 augustus 1892 met Henry De Mots (20 februari 1869 - 1 augustus 1911). Ze
kregen vijf kinderen. Maude werd geboren op 25 februari 1893, trouwde op 20
april 1923 met Eugene Edwards (6 december 1886 - 16 februari 1971) en overleed
op 28 december 1969 in Downey, Californië. William E., geboren op 6 oktober
1896, trouwde in mei 1921 met Marie Mettendorf (5 november 1896 - 25 september
1986) en overleed op 14 november 1962 in Long Beach, Californië. Gilbert
geboren 11 maart 1900, overleden in 1903. Lawrence Aaron Bob, geboren 24
februari 1902 trouwde Gladys Ijhorst 8 augustus 1904 in juli 1929. Bob woont in
een bejaardentehuis in Redding, Californië en Gladys woont in Tacoma,
Washington. Leona Johanna, geboren 30 mei 1905 trouwde met Benjamin Nicholson
(28 april 1898 - 16 maart 1965). Haar tweede huwelijk was met Austin V. Davis
(8 september 1903 - 30 januari 19075) op 23 december 1950. Leona woont in
Burbank, Californië. Ella Beernink De Mots stierf op 10 mei 1948. Henry bleef
alleenstaand. Als jongeman werkte hij in de pensionstal van zijn zwager Henry
De Mots en woonde ook vele jaren in het huis van Henry en Ella. Toen zijn vader
overleed, ging Henry bij zijn moeder wonen, en toen zij ziek werd, trokken
Henry's zus en echtgenoot, George en Johanna Siemen, bij Henry en zijn moeder
in. Henry bleef bij de Siemans tot zijn dood op 10 juli 1963. Reuben trouwde op
10 maart 1904 met Katherine De Gooyer (19 maart 1885-4 januari 1944).Ze kregen
twee kinderen. Harold W., geboren op 28 april 1910, trouwde met Marie Mouw,
geboren op 25 november 1910, in december 1936 en overleed op 6 december 1978.
Marie woont in Woodland, Californië. William R., geboren op 22 november 1918,
trouwde met Esther De Boer (2 februari 1920 - 7 december 1968) op 18 september
1944 en overleed op 25 april 1987. Reuben overleed op 19 december 1951. Hattie
trouwde met Gerrit Ellerbroek (16 november 1881 - 18 oktober 1950) op 29 juni
1904. Ze kregen twee kinderen: Vernon en Willmer. Hattie overleed op 29 april
1959. Het verhaal van dit gezin staat apart vermeld in het Sioux Center
Centennial-boek. Johanna trouwde op 31 december 1907 met George D. Siemen (10
november 1881 - 2 juli 1971). Ze kregen twee kinderen. Vivian, geboren op 9
juli 1911, trouwde op 9 juli 1938 met Andrew George uit Waterloo, Iowa en
overleed op 3 oktober 1983. Myron 'Mike', geboren op 3 september 1913, trouwde
op 3 januari 1937 met Marion Holden uit White, South Dakota en overleed op 17
februari 1981. Marian woont in Sun City, Arizona. Johanna Beernink Siemen
overleed op 20 november 1968.
Familiefoto
Hondsdaag’n
A‘m old
wôdt
A’m old wôdt, wat
krieg men de rugge dan stief!
Wat liekt dan de
grond onwies lêge!
Iets oprapen ?
Bu’j ôk zoo mager as brood ,
Toch zit ow de
boek in de wêge ,
A’m old wôdt , wat liekt dan de arme toch
kort ,
A’m nog zonder brille wilt lêzen !
Men reikt en men rekt, moar et blif te
kort bi’j ,
Zoodat
er un brille mot wêzen.
A’m old wôdt, wat vâlt
et dan akelig op,
’t Ondudelijk
proaten van vôlle!
Men kik en men
lustert, de hand achter ’t oor,
Heurt niks, as un
kleppermölle.’
A’m old wôdt, wat went dan vôl dinger
zich an.
Um ôw in de hand te goan beven,
Töt lêpel en vörke toe en ’t liekt ôw te
gek,
Anders liet i ‘j ôw ’n släbberken geven.
A’m old wôdt, wat
liekt dan de nachten vaak lang,
Die vrogger te gaw
ummevlôgen,
Moar umgekeerd
vliegt weer de dage en joarn,
Die toe as un släkke
bewôgen.
A’m old wôdt, wat smaakt vôlle zaken niet
meer,
Die vrogger veur lekkerni’j golden
En umgekeerd doe’j er ow hoofdmoaltied
met,
Woar’j vrogger nooit van hebt eholden.
A’m old wôdt, is
men slecht op den tand!
Völ spöane en
scheurde en brokken!
De rest is vaak
met un knieptange ( of zo ),
Met un touw of
deur ’n dokter etrokken.
A’m
old wôdt, dan liekt ons de jonkheid zoo mooi,
Die’w
vrogger vaak slecht estemierden.
Vergêten is ’t leed en nog frisch heugt de
vreugd,
Van
wa’w dei’jen en leer’n en probierden.
A’m old wôdt, den
lêeft men die jonge tied
Van dag töt dag
weer in gedachten.
Al ’t ni’js, dat
ontstoan is, wi ‘j stoat er bi’j stil,
Ni’jsgierig, wat
nog is te wachten.
A’m old wôdt, wat zêgen, schoon alles ôk
slit,
As ’t heufd nog moar helder mag blieven,
As ’t oldrende hart nog dartel zich vuult.
Un geluk, met gin pen te beschrieven!
A’m old wôdt, wat
zêgen, as ’t geen er ons heugt,
Niet tegen ons
geet getugen,
Moar da’w wel
bewust van völ zundigs en zwaks,
In deemoed et
heufd meugen bugen.
A’m oldt wôdt, wat zêgen, da’w dankboar
en bli’j,
Veur d’eeuwigheid veilig geborgen,
Et roer uut de hand geeft, berôstend en
stil:
“Now loat dan un ander moar zôrgen”.
Een mooi
gedicht/vers van Jan Willem uut Goor, voorgedragen in Varsseveld 4 sept 1936
Een mooi gedicht
van Jan Willem uut ’t Goor, door hem zelf getypt, dat hij voordroeg in
Varsseveld op 4 sept. 1936
===============================================================
B.W. Beernink I. de
Keijzerstraat 32 Dinxperlo, 30 mei 2016
Nu onderstaand, geschreven
door Theo Boland in het huidige dialect. (Waldspelling)
A’j old wordt
A’j old wordt, wat krieg i-j de rugge dan stief!
Wat liekt de grónd dan ónwies laege!
Iets óprapen? Bu-j ook zo mager as brood,
toch zit ów de boek in de waege.
A’j old wordt, wat liekt dan de arme toch kort,
a’j nog zónder brille wilt laezen!
I-j reikt en i-j rekt, maor ’t blif te kort bi-j,
zodat t’r een brille mót waezen.
A-j old wordt, wat vält ’t dan akeleg óp:
’t óndudelek praoten van völle!
I-j kiekt en i-j luustert, de hand achter ’t oor,
heurt niks as een kleppermölle 1).
A-j old wordt, wat went dan völle dinger zich an
um ów in de hand te gaon beven,
tut laepel en vörke toe en ’t liekt ów te gek,
anders liet i-j ów een släbberken geven.
A-j old wordt, wat liekt dan de nachten vaak lang,
die vrógger te gauw umme vlaogen.
Maor umgekeerd vliegt de dage en de jaorn,
die toen as een släkke bewaogen.
A-j old wordt, wat smaakt völle zaken niet meer,
die vrógger veur lekkerni-j golden.
En umgekeerd doe’j d’r ów hoofdmaoltied met
waor‘j vrógger nooit van hebt eholden.
A-j older wordt, bu-j licht slecht op d’n tand 2),
völ späöne en scheurde3)en brokken!
De rest is vake met de knieptange,
met een touw of deur d’n dokter etrokken.
A-j old wordt, dan liekt óns de jónkheid 4) zo mooi,
Die’w vrógger vaak slecht estemierden 5),
Vergaeten is ’t leed en nog fris heugt 6) de vreugd
Van wa’w deien, leerden en probierden.
A-j old wordt, belaef i-j die jónge tied
van dag tut dag weer in gedachten.
Al ’t ni-js dat ontstaon is, wi-j staot t’r bi-j stil,
ni-jsgiereg wat nog is te wachten.
A-j old wordt, wat zegen, schoon alles ook slit,
as ’t heufd nog maor helder mag blieven.
As ’t olderende hart nog dartel zich vuult:
een geluk met gin pen te beschrieven!
A-j old wordt, wat zegen, ‘tgeen er óns heugt,
niet tegen óns geet getugen.
Maor da’w, schoon bewust van völ zondigs en zwaks,
in deemoed ’t heufd mögt bugen.
A-j old wordt, wat zegen, da’w dankbaor en bli-j,
veur d’eeuwegheid veileg geborgen,
’t roer uut de hand geeft, beröstend en stil:
"Now laot dan een ander maor zorgen."
De Heurne: Jan
Willem uut ’t Goor (D.H. Keuper)
Veurdracht in Varsseveld op 4 september 1936;
(niet gepubliceerd) Op-eschreven in de WALD-spelling
1) Kleppermölle / wan(ne)molen
( graan, kaf en onkruid vrij maken)
2) Slecht op d’n tand = slecht gebit
3) Späöne en scheurde = houtspaanders en scherven van
aardewerk
4) Jonkheid = jeugd
5) Estemierden = waardeerden
6) Heugen = zich herinneren
Hier zie je nog een ouderwetse wannemolen, die handmatig bediend kon worden, heb het wel eens gezien tijdens een oogstfeest, het klepperde nogal. op Youtube staat een filmpje, die handmatig wordt bediend.
Hieronder een foto van een handmatige wanne.
Zo werd het vroeger
gedaan, toen het graan met klepelen van de aren werd geslagen, om het onkruid
vrij te maken. Dit is een kleine van riet gevlochten mand.
Kan me nog herinneren dat buurman Herman Rensink ook zo’n mand had, groter dan deze, met handvaten a.d. zijkant. Dat was al eind 40er - begin v.d. 50er jaren.
Hij is al in begin oktober 1953 plotseling op 61 jarige leeftijd overleden.
Tijdens speciale oogstdagen worden deze nog wel gebruikt om te laten zoals het vroeger werd gedaan
31 juli 2025
Geschiedenis New Hyde Park in Doorn (bron Wikipedia)
Hydepark is een landgoed en conferentiecentrum in Doorn. Het conferentiecentrum is eigendom van
de Protestantse
Kerk in Nederland.
Geschiedenis
In 1815 kocht de koopman H.P. Hoff 50 ha
heidegrond tussen de Driebergsestraatweg en de Arnhemse Bovenweg van Domeinen. Hierop bouwde hij het daaropvolgende
jaar een villa met neogotische ramen en een
rieten dak. Ten noorden van de Arnhemse Bovenweg kocht hij aansluitend nog 61
ha grond. Dit werd deels als bouwland, deels met bosbouw, in cultuur gebracht.
Na het overlijden van Hoff, in 1839,
kocht de Langbroekse burgemeester
H. de Vriendt het land. In 1851 werd het gekocht door A. Pit, die het in 1861
verkocht aan G. Vas Visser. Deze sloopte de oorspronkelijke villa en bouwde een
nieuwe hoofdwoning. Op het landgoed zijn nog steeds oorspronkelijke woningen
voor het personeel aanwezig: een koetsierswoning, tuinmanswoning,
stokerswoning, kinderhuisje en ijskelder aanwezig. Aan weerszijden van de
toegangsweg bevinden zich portierswoningen. Naast de koetsierswoning bevond
zich het koetshuis, maar dat werd in 1953 door brand verwoest. Op het landgoed
werd ook een boerderij, met aparte varkensstal en paardenstal, gebouwd.
Nadat het in 1880 en 1884 doorverkocht
was, kwam het leegstaande buitenhuis, Villa Heydepark, in 1885
in bezit van Hendrik Maurits Jacobus van Loon, een Nederlandse
bankier. J.N.
Landré bouwde, in opdracht van Van Loon, een nieuwe woning in Neorenaissance-stijl naar voorbeeld
van het Centraal Station te Amsterdam en
het Rijksmuseum. In de buurt kwam het
gebouw al gauw bekend te staan als 'het paleis'. Het huis was voorzien van alle
gemakken van die tijd, zoals stromend water en elektriciteit. Daarvoor werd
zelfs een aparte elektriciteitscentrale gebouwd. Het hoofdgebouw is in gebruik
onder de naam Oranjerie Hydepark. Tuinarchitect Hendrik Copijn kreeg de
opdracht het landgoed, omgedoopt tot Hydepark, in te richten. Net
als in Kasteel de Haar bracht hij een berceau aan in de tuin.
In de Tweede Wereldoorlog werd het
hoofdgebouw in gebruik genomen door Duitse soldaten. Het huis raakte beschadigd
door een Brits bombardement. Kort voor het einde van de oorlog had
er een drinkgelag plaats in de kelder. De munitie die daar lag opgeslagen kwam
tot ontploffing, waardoor het huis verwoest werd.
Het landgoed werd in 1951 gekocht door
de Generale Financiële Raad van de Nederlandse
Hervormde Kerk. Deze Raad wilde het gebruiken als onderkomen voor
hun Theologisch Seminarium. In de laatste fase van hun kerkelijke opleiding
zouden hervormde theologiestudenten
zich op het park bezinnen op hun toekomstig ambt als predikant. Naast hervormde studenten kwamen er
tevens veel gereformeerde theologiestudenten
voor studieweekenden en conferenties. Ook werd het landgoed gebruikt voor
conferenties van de hervormde synodevergaderingen. Anno 2019 is het Theologisch
Seminarium als nascholingscentrum onderdeel van de Protestantse
Theologische Universiteit.
Op Hydepark werd de Protestantse
Kerk in Nederland (PKN) formeel opgericht. Op
vrijdag 30 april 2004 ondertekenden de voorzitters en secretarissen van de drie
betrokken kerken de notariële akte.
In februari 2007 werd de voormalige
koetsierswoning op het seminarieterrein, na meer dan een jaar leegstand,
gekraakt.[1]
In april 2011 is de ommuurde moestuin, aan de zuidrand van het complex, na
een ingrijpende restauratie heropend.[2] De moestuin ligt bij het terrein
van de Doornse vestiging van Bartiméus.
Per 1 juli 2014 werd het
conferentiecentrum gesloten. Ook in het nabijgelegen F.D. Roosevelthuis,
een zorghotel, gebouwd in 1968, was het onmogelijk om tot een sluitende
exploitatie te komen. Beide gebouwen waren bovendien zodanig verouderd dat het
niet rendabel was om ze op te knappen. Het gebouw van de PKN werd gesloopt. Het
orgel, de vleugel en een deel van de voorwerpen uit de voormalige kapel zijn in
de nieuwe kapel ondergebracht. Het nieuwe conferentiecentrum, Nieuw
Hydepark genaamd, is in 2016 in gebruik genomen. Na sloop van het
zorghotel, de nieuwe naam ervan is Rooseveltpaviljoen, werd
dat deel van het terrein teruggegeven aan de natuur. In het nieuwe gebouw, met
hotelkamers op 3-sterrenniveau en vergaderzalen, zijn alle functies
geïntegreerd.
Hier onder een foto van het Oorspronkelijke Hyde Park in 1905
Hier onder het nieuwe "New Hyda Park" sinds 2016
↑ 2024 en ↓ 2025
Vanaf terras heb je een fraaie zichtlijn richting de weg van Driebergen naar Doorn
Hier lijkt het net alsof dit vlak a.d. weg staat, omdat je nog we wat van de richtingsborden kunt herkennen.
