De geschiedenis van het Oelengoor hebben we onder verdeeld in:
Deel 1 Beginpagina
" De Heurne 1832 - 1913
" Verkoop en ontginning 1913-1933
Deel 2 Fam. Beernink-ter Horst 1933-1973
Deel 3 Fam. Beernink-Themmen 1973-1985
===========================================
Beginpagina 't Oelengoor
De indeling van diverse tijdperken
Hier komt de Uil waarna onze Homepage is vernoemd. De naam 't Oelengoor wordt al in 1933 vermeld in het meiboom gedicht.
Het familiewapen van de Beernink's sinds 1740
We zijn begonnen met het schrijven van de geschiedenis van onze omgeving vanaf 1832 tot heden. En hebben het opgedeeld in diverse tijdsperiodes.
Periode 1832 tot 1913
kaarten van de omgeving tot aan de verkoop advertentie in 1913
Periode 1913 tot 1933
Ontginning door mijn Grootvader H.J. Beernink
Periode 1933 tot 1973
Levens geschiedenis van mijn ouders B.M. Beernink en C.B. ter Horst
Periode 1973 tot heden
Diverse gebeurtenissen van en door Ben Beernink en Anneke Themmen
De Heurne in 1832 tot 1913
De oudste kaart van De Heurne die te vinden is, stamt uit 1832. Het betreft een kaart
uit de Kadastrale Atlas Gelderland.
De Heurne bestond uit drie gedeelten:
= Voor-heurne
= Middel-heurne
= Agter-heurne
Op onderstaande kaart zie je het Heurnerbosch, hier aan geduid als De Welsker, waar het
't Oelengoor is ontstaan
En we hebben ook nog een kaart uit 1867 van Dinxperlo-De Heurne opgenomen, waaruit heel duidelijk te zien is hoe het een bosrijk gebied was tot aan de verkoop in 1913.
Op deze kaart staan ook nog oude boerderij namen vermeld en de totale oppervlakte van Dinxperlo in hectares: 1353 en 2450 inwoners
We sluiten deze periode af met een foto van "De Welsker"zoals deze er nu uitziet met een korte beschrijving van haar geschiedenis toen het behoorde tot de Fam. Salm zu Salm in Anholt.
1913
Ruim 80 jaar na 1832 verandert de omgeving drastisch door de verkoop van het Heurnerbosch groot 36 hectare en ruim 9 hectare aan kleinere percelen.
Te gelijk met de met de verkoop van de bosgronden worden ook 3 boerderijen verkocht, te weten: "De Welsker" - "Klein Welsker" en "Ovink". Hiervan is later ook nog een advertentie bekend van alleen verkoop van de genoemde 3 Hofsteden. Blijkbaar waren de gronden toen allemaal al verkocht.
Door de vorstelijke Salm-Salm'sche Rentei, in de persoon van Rentmeester Jungbloed, het Heurnerbosch te koop aangeboden in de Dinxperlosche courant. Het gaat globaal om een stuk bosgrond tussen de Veenweg (nu Lage Heurnseweg) Nellisstraat en Heurnsche weg (nu Hoge Heurnseweg / Welskerveen).
Het stuk bestaat uit bos, weiland en de 3 hofsteden. Eén ervan is "De Welsker", waar men vanaf 't Oelengoor op uitkijkt.
De bosgronden worden door diverse personen gekocht en hier kwam ook de familie Beernink om de hoek kijken. H.J. Beernink koopt een stuk grond van het bosland met een grootte van anderhalve hectare.
Hier boven zie je een = uitreksel van den perceelsgeweijzen Kadastrale Legger der gemeente
Dinxperlo =. Opgemaakt te Zutphen den 29 Januari 1917 en is ondertekend door: W. ten Bokkel.
Volgens bovenstaand uittreksel blijkt dat het perceel 1.42 hectare groot is dat H.J. Beernink gekocht heeft in het "Heurnerbosch"zoals in de verkoop advertentie werd aangegeven.
Langs dit grondstuk lag een strook van 7 meter breed, dat liep van de boerderij "De Welsker" naar de Veenweg (Lage Heurnseweg) Dit was tot 1913 de officiële uitweg van deze boerderij naar de Veenweg. De Spekkendijk van nu was toen een bosweg en liep van boerderij "De Koop" naar de Aaltensche grindweg.
Deze uitweg was eigenlijk een karrespoor, en is nog tot 1958 gebruikt door enkele landbouwers om bij hun landbouwgrond te kunnen komen.
Hendrik Jan Beernink, mijn overgrootvader, heeft zijn grondstuk in eigen beheer laten ontginnen door personen die dit aannamen voor een vaste prijs. Het is bekend dat ze het 2 spit diep moesten omspitten,zodat alle stronken die ze nog tegenkwamen er diep onderzaten, ofwel de bovenlaag zat er ook diep onder. Eén naam van een persoon die er ook gewerkt heeft is bekend, te weten, heer Bussink, ofwel de grootvader van B. Bussink, die in Breedenbroek woonde.
Ook is mij bekend dat de eerste opbrengst van de rogge die grootvader heeft laten zaaien van zeer goede kwaliteit was, dat deze weer is gebruikt als zaaizaad voor een volgend jaar.
(bron J.D. (Bruur) Beernink, een broer van mijn vader ofwel mijn Oom).
De ander percelen zijn waarschijnlijk ontgonnen door de Heidemaatschappij. Er werden huizen gebouwd, als eerste H. Rensink en D. Veerbeek en later A.J. Krayenbrink. Het bosrijk gebied is landbouw en weide gebied geworden. De meeste wegen waren toen nog zandwegen. Alleen de huidige Spekkendijk hard een zekere verharding. In de vijftiger jaren werd begonnen met het verharden van diverse zandwegen door de gemeente Dinxperlo.
Hier onder een aardige foto waaraan te zien is dat het in de 60 er jaren nog een zandweg was, langs ons gedeelte stond een rij elzen, zoals te zien op de foto. Deze weg was voor de auto een verschrikking in de winterdag.
Moeder en Vader komen weer thuis
Tijdens de ruilverkaveling midden 70 er jaren werd ook de Welskerbos een asfaltweg en er werden weer stukken landbouw grond ingeplant om meer bos terug te krijgen en ook langs diverse wegen werden weer bomen ingeplant.
Zo ziet de Welskerbos er uit in 2012 genomen voor 't Oelengoor, richting Dinxperlo en De Heurne
De Welskerbos richting Keizerweg
De Welskerbos richting Kerkpad
Korte levensbeschrijving van
H.J,. Beernink en B.W. Westendorp
Als eerbetoon aan hun hemen we een korte levensloop op. H.J. Beernink geboren in 1973 huwde op 15 juli 1903 met B.W. Westendorp, geboren in 1882. Henk B. was mede-oprichter van "Psalm 150" in 1899 samen met o.a. D.H. Keuper ( Jan Willem uut Goor) en ook was hij de eerste directeur van de zuivelfabriek in De Heurne, tot aan zijn onverwachts overlijden in december 1916 ( voor een memoriam zie blog Ruesink-Beernink, dat in dagblad de graafschapper heeft gestaan) Daar naast was hij de eerste secretaris van de Coöp. Landbouw in De Heurne.
Waarschijnlijk heeft hij in 1913 ook ruim een hectare bosgrond gekocht in het gedeelte dat toen werd aangeduid als "Koopsbroeck", nu aan de Keizerweg. Hij heeft dit ook laten bewerken,
net zoals in het Heurnerbosch. Waarom hij dat gekocht heeft, is niet bekend. Misschien met de bedoeling er later, na zijn pensionering een woonhuis te laten bouwen?
Na zijn overlijden in 1916, heeft zijn echtgenote B.W. Westendorp op dit astuk grond een huis met boerderij gedeelte laten bouwen om voor inkomen te zorgen. (omdat cement in die tijd schaars was, moest zij hiervoor zelf zorgen, een zak cement kostte toen fl. 4,50, volgens overlevering van Oom Johan (Bruur). Daarnaast is ze ook begonnen met een winkel in levensmiddelen, het boerenbedrijf heeft ze waarschijnlijk met zoon Bertus en Johan gedaan tot dat zoon Bertus in 1933 huwde, misschien nog wel wat langer? Ze heeft zich in die tijd ook toegelegd op het houden van pensiongasten en deze te verzorgen
Hier zien we het huis dat heeft laten bouwen in 1918
Het witte hek was tot in de vijftiger jaren aanwezig en is verdwenen toen de zandweg een asfaltweg werd.
Hier een foto van Grootvader en Grootmoeder H,J, Beernink en B.W. Westendorp, gemaakt ter gelegenheid van hun 12 1/2 jarig huwelijk op januari 1916.
Uit verhalen van Oom Johan (Bruur) weten we dat hij elke 2 jaar een foto liet maken van zijn kinderen.
Als eerbetoon aan hun hemen we een korte levensloop op. H.J. Beernink geboren in 1973 huwde op 15 juli 1903 met B.W. Westendorp, geboren in 1882. Henk B. was mede-oprichter van "Psalm 150" in 1899 samen met o.a. D.H. Keuper ( Jan Willem uut Goor) en ook was hij de eerste directeur van de zuivelfabriek in De Heurne, tot aan zijn onverwachts overlijden in december 1916 ( voor een memoriam zie blog Ruesink-Beernink, dat in dagblad de graafschapper heeft gestaan) Daar naast was hij de eerste secretaris van de Coöp. Landbouw in De Heurne.
Waarschijnlijk heeft hij in 1913 ook ruim een hectare bosgrond gekocht in het gedeelte dat toen werd aangeduid als "Koopsbroeck", nu aan de Keizerweg. Hij heeft dit ook laten bewerken,
net zoals in het Heurnerbosch. Waarom hij dat gekocht heeft, is niet bekend. Misschien met de bedoeling er later, na zijn pensionering een woonhuis te laten bouwen?
Na zijn overlijden in 1916, heeft zijn echtgenote B.W. Westendorp op dit astuk grond een huis met boerderij gedeelte laten bouwen om voor inkomen te zorgen. (omdat cement in die tijd schaars was, moest zij hiervoor zelf zorgen, een zak cement kostte toen fl. 4,50, volgens overlevering van Oom Johan (Bruur). Daarnaast is ze ook begonnen met een winkel in levensmiddelen, het boerenbedrijf heeft ze waarschijnlijk met zoon Bertus en Johan gedaan tot dat zoon Bertus in 1933 huwde, misschien nog wel wat langer? Ze heeft zich in die tijd ook toegelegd op het houden van pensiongasten en deze te verzorgen
Hier zien we het huis dat heeft laten bouwen in 1918
Het witte hek was tot in de vijftiger jaren aanwezig en is verdwenen toen de zandweg een asfaltweg werd.
Hier een foto van Grootvader en Grootmoeder H,J, Beernink en B.W. Westendorp, gemaakt ter gelegenheid van hun 12 1/2 jarig huwelijk op januari 1916.
Onze groot hebben we nooit gekend, omdat hij al in december onverwacht op 43 jarige leeftijd is overleden, aan grootmoeder geboren in 1882 en overleden in 1953 hebben we wle prettige herinneringen.
Uit verhalen van Oom Johan (Bruur) weten we dat hij elke 2 jaar een foto liet maken van zijn kinderen.
Op deze foto staan van links naar rechts
Deze fot is gemaakt voor de directeurswoning aan de Veenweg ( nu Lage Heurnseweg )
B.W. Beernink - Westendorp heeft tot aan het huwelijk van zoon Bertus het bouw- en weiland in de Bosch in gebruik gehad. Naast de winkel i n Levensmiddelen, met als eerste klant Luimes van "Ovink-Ni'jhuus" als eerste klant gehad en daarnaast heeft ze ook pensiongasten gehad.
Hier onder een mooie foto van de familie Beernink in de dertiger jaren
zittend: Willem - B.W. Beernink-Westendorp - Hendriksken. 2e rij staand Bertus - Marie - Hanna en Johan
De winkel, waarmee B.W. Beernink-Westendorp in 1918 is begonnen werd na haar overlijden in 1953 voort gezet door haar zoon Johan, samen met zijn in 1978 overleden zuster Hendriksen, tot 1981. DFus 63 jaar levensmiddelenbedrijf Beernink in De Heurne.
We willen dit afsluiten met een foto van Antony Ruesink en Hendrika Gerharda Bosman, de opa en oma van mijn grootmoeder.
Antony Ruesink ( geb. 23.09.1808 ) was de grootvader van mijn Oma B.W. Beernink-Westendorp, hier zie je de zeer kleine familielijn met de Ruesinks hier in De Heurne en met de Ruesinks in de U.S.A.
Dochter Berendina ( geb 10.04.1841 ) huwde met Willem Westendorp ( geb. 26.03.1837 ) zij was dus de mo3edere van ,mijn Oma Berendina Wilhelmina ( geb. 6.05.1881 ) Oom Johan ( Bruur) Beerniink zei altijd hij is mijn over-grootvader, ofwel Opa van zijn moeder B.W. Westendorp.
Ook is opvallend dat de naam Bertus bij de Beerninks hier niet voorkomt en in de Ruesink familie wel, dat was ook een aanknopingspunt, mijn Oma heeft deze naam niet maar zo gebruikt, daar had ze dus een reden voor.
1933: Zoon Bertus koopt grond over in de Bosch
Bertus ( Marinus), één van de kinder van Hendrik Jan Beernink & Berendina Wilhelmina Westendorp, wil in 1933 trouwen met Lina ( Carolina Berendina ) ter Horst. Een huis is natuurlijk hard nodig. Op 22 maart vraagt een vergunning aan om een woonhuis met stallen te mogen bouwen. De vergunning wordt op 31 maart vermeend ( wat men toen snel....) en op 8 mei koopt Bertus een stuk grond van zijn moeder, die na het overlijden van haar echtgenoot Hendrik Jan eigenaresse van het perceel in "De Bosch" zoals het genoemd werd in die tijd, is geworden.
Hier boven zie je een uittreksel van het Kadaster zoals het er uitzag toen Bertus het grondstuk van 1.50 ha gekocht had. Het was het rechterstuk Kad. nr. 2532. zo was het tot in de vijftiger jaren
De smalle strook van 7 m was de vroegere uitweg van boerderij "De Welsker", Het is hier duidelijk te zien, bij aankoop in 1913 is dit al mee gekocht door H.J. Beernink.
Bovenstaande schets is gemaakt in de 70 er jaren en geeft goed zoals het nu nog steeds is.
----------------------------------
1 - Spekkendijk - 2 Nellisstraat - 3 Welskerbos - 4 Hoge Heurnseweg - 5 Welskerveen
====================
De totale kosten van huis, grond en bouwwerkzaamheden, kosten tezamen ongeveer
6300 gulden. Dit bedrag is exclusief meerwerk van een regenput, kosten 85 gulden.
Mededeling van ondertrouw op 4 aug. 1933
Traditie in de Achterhoek is dat de bouw van een huis of schuur een zogenoemde meiboom wordt geplaats. Dit moet gebeuren voordat er dakpannen worden gehangen op het dak. Aan zo'n meiboom werd een gedicht, geschreven door de buurt (Naobers nu ook vrienden. Natuurlijk werd er bij het huis van Bertus ook een meiboom geplaatst en in een bijgaand gedicht komt de naam "Oelengoor" voor het eerst voor.
Het meiboomgedicht voor het nieuwe huis van Fam. B.M.
Beernink en
C.B. Beernink - ter
Horst in 1933
Wat een geheisa en geschoor
In dat olde
Oelengoor!
Woar de kikvörschte en pädden
Vrogger op een riethalm redden.
Woar et wild den jager fopten,
In de zompen zich verstopten.
Woar de oelenschreeuw bi’j nacht
Völle angst hef an e’jacht.
Woar uut ’t olde Welskerbosch
Drinken kwam de das en vos.
Woar al ’t olde is verdwenen
Kwammen auto’s vol met steenen.
En zoals dan rechtevoorts
’t Bosch vergeet, as had et koorts.
Wat ons al zoo vaak verrasten
’t Was, of ’t uutde grond kwam basten.
Joa, now is ’t um et gemak
Op een hoar noa onder dak.
En now mot noa olden plicht
Ook een meiboom worden opericht.
Doarbi’j komt dan onze wenschen
Veur ’t verloofde jong paar menschen,
Dat et huus hopt te betrekken
En wi’j wilt er niet met gekken.
e Keerl mot moar niet meerder etten
Da’w straks de dörpels uut mot zetten
De Vrouw mot ’t lengen moar staken
Of mo’w de zolder hooger maken?
Och, misschien hebt de slechte tieden
Ook hier nog eure goeie zieden.
Wi’j wenscht eur wieter in et huus
Moar volle zegen, weinig kruus.
Den Vader, den hier is weg’enommen
En hier de ongrond hef ontgonnen
Herdenke wi’j ok nog met eene
Den helpt ow hier nog op de beene.
Ook allen, die ow ’t noaste stoan
Wi’j wünscht eur, dat ’t hier good mag goan.
Doar is owleu alles an gelêgen
Wi’j wünscht doarum Gods besten zegen!
De Naobers
Wij hebben de indruk dat dit gedicht wel geschreven zou kunnen zijn door Jan Willem uut Goor, ofwel D.H. Keuper.
Deze foto is gemaakt door een 2 jongelui ( studie fotografie ?? of als bijverdienste? ) met als aardige bijkomstigheid dat Corrie, zoals deze hond heette, deed alsof hij de erf bewaarder is.
==Een aantal leuke wetenswaardigheden=
Als aardigheid is nog te vermelden dat er 2 dagen een bruiloftsfeest werd gegevens aan huis. 1ste dag voor de familie en de 2e dag voor vrienden, bekenden en buren.
De totale kosten waren fl, 253,13
--------------------------
Op de rekening stond b.v. 450 sigaren - 274 liter bier - 200 fles bier - 100 fles spuitlimonade -
32 fles ranja en 12 fles port en 3 fles wijn.
18 pond en 1 ons kaas - 20 pond boter - 10 pond koffie - 26 pond suiker - 25 krente - en 25 witte broden.
Een slagroom gebakje kostte toen 5 cent een mokka gebakje was 1 cent duurder.
-------------------------
In september wordt er een kippenhok gebouwd door timmerbedrijf R.G. Westendorp voor ene bed5rag van fl. 118,33. Het uurloon van de baas was 25 cent en van de knecht 10 cent,
------------------------
In het najaar van 1933 worden 17 fruitbomen geplant, deze kostten toen in totaal fl. 25,15.
Van deze fruitbomen staan er nu ( 2006 ) nog altijd 4 stuks en dragen nog steeds vruchten
----------------------------------
In 1934 werd aan het kippenhok een open loods gebouwd voor een bedrag fl. 35,22. Het uurloon van de baas en de knecht waren nog het zelfde in 1933. 25 en 10 cent.
----------------------------------
In 1939 werd het kippenhok uitgebreid met een tweede hok voor een bedrag van fl. 111,76.
----------------------------------
Op vallend was toen al dat er boven de zit latten al extra planken waren aangebracht tegen de golfplaten extra isolatie 's nachts voor de kippen. later blijkbaar uitgebreid over de beide hokken.
Nu gaan we verder in Het Oelengoor deel 2 met hun levensverhaal
Dit hele verhaal staat nog op www.oelengoor.nl, gepubliceerd van 2006-2008, doch deze site vervalt in mei a.s. en heb deze nu via weblogs herschreven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten